سرویس بین الملل عدلنامه –
حق بر آگاهی از حقیقت اغلب در چارچوب نقض های فاحش حقوق بشر و نقض شدید حقوق بشردوستانه مورد استناد قرار می گیرد. بستگان قربانیان اعدام های خودسرانه، ناپدید سازی اجباری، مفقود سازی افراد، ربایش کودکان و اِعمال شکنجه، باید بدانند چه بر سر آن ها آمده است. حق بر حقیقت مستلزم دانستن تمام و کمال حقایق در مورد وقایع، شرایط خاص آن ها و کسانی در آن ها مشارکت داشته اند، از جمله آگاهی از شرایط و دلایلی که نقض حقوق در آن رخ داده، می باشد. روز ۲۴ مارس هر سال ادای احترام به اسقف اعظم اسکار آرنولفو رومرو است که در ۲۴ مارس ۱۹۸۰ هنگام برگزاری مراسم عشای ربانی به قتل رسید. وی به طور فعال در محکوم نمودن نقض حقوق بشر آسیب پذیرترین اقشار در السالوادور مشارکت می نمود.
دفتر کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل در مطالعه ای که در سال ۲۰۰۶ انجام شد، به این نتیجه رسید که حق بر آگاهی از حقیقت در مورد نقض فاحش حقوق بشر و نقض جدی نظام حقوق بشر یک حق مسلم و مستقل است که به وظیفه و تعهد دولت برای حمایت و تضمین حقوق بشر، انجام تحقیقات مؤثر و تضمین جبران خسارت مؤثر ارتباط دارد. این دفتر در گزارشی در سال ۲۰۰۹ در مورد حق بر آگاهی از حقیقت، بهترین رویه ها را برای اجرای مؤثر این حق به ویژه رویه های مربوط به ایجاد بایگانی و سوابق مربوط به نقض فاحش حقوق بشر و برنامه های مربوط به حمایت از شهود و سایر افراد درگیر در محاکمات مرتبط با چنین نقض های فاحشی را، شناسایی نموده است. کمیسیون حقیقت برای السالوادور، بر اساس توافق نامه های مکزیک در ۲۷ آوریل ۱۹۹۱ تأسیس شد تا به بررسی اعمال خشونت آمیز جدی که از سال ۱۹۸۰ رخ داده بود تأثیر آن بر جامعه بپردازد که به نظر می رسد مستلزم آگاهی عمومی فوری از حقیقت باشد. در گزارش ۱۵ مارس ۱۹۹۳، کمیسیون، حقایق قتل اسقف اعظم رومرو توسط نیروهای، به اصطلاح “جوخه های مرگ” را مستند نمود.
هدف از بزرگداشت این روز گرامی داشت یاد قربانیان نقض های فاحش و سیستماتیک حقوق بشر و ترویج اهمیت حق بر آگاهی از حقیقت و ادای احترام به کسانی که زندگی و جان خود را در راه مبارزه برای ترویج و حمایت از حقوق بشر برای همگان از دست داده اند، به ویژه احترام به اقدامات ارزشمند اسقف اعظم رومرو است، که پس از محکوم کردن نقض حقوق بشر و دفاع از اصول حفاظت از جان و ترویج کرامت انسانی و مبارزه با انواع خشونت به قتل رسید.
حقیقت یک نیروی نیروبخش و شفابخش است و ما برای گذشته، حال و آینده برای آن آغوش می گشائیم.
«آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل»
